مقایسه ی داستان های نادر ابراهیمی در 10 اثر منتخب کودک و نوجوان (قبل و بعد از انقلاب)

چکیده ادبیات کودک و نوجوان، موضوعی است که ذهن بسیاری از پژوهشگران و روانشناسان را به خود مشغول داشته است. ارزیابی داستان های کودک، موجب شناخت نقاط قوّت و ضعف این آثار می شود و راهکارهای تازه ای را در اختیار نویسندگان و پژوهشگران این حوزه قرار می دهد. این پژوهش در صدد مقایسه ی داستان های کودک و نوجوان نادر ابراهیمی از لحاظ بررسی محتوایی، ساختاری و زبانی و همچنین یافتن تأثیر انقلاب اسلامی بر این آثار ، از این سه جنبه، است. به این منظور ده داستان کودک و نوجوان این نویسنده، شامل پنج اثر منتخب قبل از انقلاب و پنج اثر منتخب بعد از انقلاب مورد بررسی قرار گرفته است که از بهترین آثار او محسوب می شوند . این پایان نامه در سه فصل تنظیم شده است که فصل اول کلیات، فصل دوم بررسی و مقایسه ی داستان ها و فصل سوم نتیجه گیری را در بر می گیرد. در این پژوهش ابتدا به مطالعه ی کتاب های مربوط به ادبیات کودکان، نقد داستان ( به ویژه نقد داستان های کودک و نوجوان ) ، عناصر داستان، وضعیت اجتماعی و فرهنگی عصر نویسنده پرداخته و سپس ده داستان کودک و نوجوان نادر ابراهیمی با سه رویکرد تحلیل و بررسی شد. در پایان هر بررسی، داستان ها با هم مقایسه شده است. نتایج این پژوهش به طور مختصر چنین است: نادر ابراهیمی در زمینه ی داستان های کودک و نوجوان، نویسنده ای واقع گرا ( رئالیست ) است که اوضاع سیاسی و اجتماعی زمان، تأثیر زیادی بر آثار او از لحاظ محتوایی، ساختاری و زبانی داشته و آثاری در زمینه ی موضوعات سیاسی – اجتماعی روز نوشته است. به این صورت که در قبل از انقلاب، اعتقادات سیاسی و انقلابی خود را در قالب داستان های نمادین و در بعد از انقلاب با بیان داستان های واقع نما، ابراز کرده است. او در داستان های قبل از انقلاب خود مثبت گرا است و امید به بهتر شدن اوضاع دارد و خوانندگان را جهت بهبود بخشیدن به شرایط خود و جامعه به پشتوانه ی اتّحاد و دانایی تشویق می کند. زبان این داستان ها، تحت تأثیر اوضاع سیاسی آن زمان است و در عین روان بودن و سادگی، زبانی نمادین است که ذهن کودک را به فعّالیت وا می دارد . در آثار بعد از انقلاب، او به تقویّت روحیه ی خود باوری، ایثار، مقاومت و نشان دادن شکوه انقلاب اسلامی به کودکان و نوجوانان پرداخته است. واژه ها و اصطلاحات انقلابی، مذهبی و اجتماعی در این آثار دیده می شود. سودمندی و آموزنده بودن در جای جای آثارش آشکار است و به طور عمده، داستان های کودک و نوجوان نادر ابراهیمی از نوع ادبیات تعلیمی محسوب می شود. او با صنایع و هنرهای ایرانی نیز آشناست و با آگاهی و اطّلاعات کامل، داستان هایی در مورد چگونگی پیدایش این هنرها آفریده است و بدین گونه کودکان را به شناخت و تحقیق در این زمینه تشویق می کند.